مجله ی ادبی اوراز

سایت خبری ایران: درگذشت "آلن روب گري يه"، "محمود درويش"، "سولژنيتسين"، "آرتور سي کلارک" و "هارولد پينتر"، انتشار کتاب تازه "جيمز باند"، اهداي نوبل به "لوکلزيو" و "گنکور" به "عتيق رحيمي" از مهم ترين وقايع ادبي سال 2008 بودند.

به گزارش سرویس فرهنگ و هنر سایت خبری ایران(INA)، مهم ترين وقايع ادبي جهان در سال 2008 در زیر می اید:

درگذشت "آلن روب گري يه"، پدر رمان نو

از اولين رويدادهاي سال 2008 ميلادي درگذشت "آلن روب گري يه" نويسنده و فيلم ساز معروف فرانسوي بود که در روز 18 فوريه رخ داد. "روب گري يه"، نويسنده  رمان مهم و جريان ساز "پاک کن ها" در کنار "ناتالي ساروت"، "ميشل بوتور" و "کلود سيمون" از مهم ترين چهره هاي "رمان نو" فرانسه به حساب مي آمد. وي در 18 اوت سال 1922 در "برست" فرانسه به دنيا آمد. او ابتدا مهندسي کشاورزي خواند اما پس از انتشار اولين رمانش در سال 1953عمرش را وقف ادبيات کرد و از همان ابتدا توسط منتقدان مطرحي همچون "رولان بارت" و "موريس بلانشو" مورد تحسين قرار گرفت. روزنامه "گاردين" در مطلبي که فرداي درگذشت اين نويسنده فقيد فرانسوي به قلم "داگلاس جانسون" منتشر کرد، نوشت: "آلن روب گري يه" يک بار تعريف مي کند که دانش آموزي در "آستين" تگزاس چهارده نفر را با اسلحه کشت; در  حاليکه کتاب "بيگانه" آلبر کامو در دستانش بود. "روب گري يه" مي گويد: جنايت در دستان ما (نويسندگان) است، هر رماني مي تواند عامل جنايتي باشد.

اهداي نوبل ادبيات به "ژان ماري گوستاو لوکلزيو"

"ژان ماري گوستاو لوکلزيو" نويسنده 67ساله  فرانسوي پس از بيست ودو سال کشور فرانسه را باري ديگر به صحنه نوبل ادبيات کشاند. "لوکلزيو" در حالي معروف ترين و گران ترين جايزه ادبي سال را از آن خود کرد که منتقدان آمريکايي و اروپايي دم از "مرگ فرهنگ و ادبيات فرانسه" مي زدند. "لوکلزيو" هنگام اعلام برنده نهايي نوبل در منزل خود در شهر پاريس بسر مي برده و مشغول خواندن رمان "ديکتاتور غم ها" نوشته "استيگ داگرمن" نويسنده سوئدي بوده و خبر را از زبان همسرش شنيد. آکادمي "لوکلزيو" را "نويسنده سبک هاي جديد، ماجراجويي هاي شاعرانه، اشتياق و کشش جسماني و کاشف بشريت در وانفساي تمدن حکم فرما" توصيف کرد و او را بخاطر نوشتن رمان  "بيابان" ستود. به اعتقاد منتقدان ادبي جهان آکادمي نوبل هر ساله با اعلام برنده نهايي خود موجب شگفتي جهانيان مي شود و امسال نيز اهداي نوبل به "لوکلزيو" از اين جهت همه گان را شگفت زده کرده که اين نويسنده پرآوازه فرانسوي هيچ فعاليت سياسي و غيرادبي آشکاري در کارنامه 45 ساله نويسندگي خود ندارد. اهداي نوبل ادبيات به "لوکلزيو" بازتاب هاي گسترده اي در ميان رسانه هاي ادبي جهان داشت اما آمريکايي ها به خاطر اظهارات "هاروس اينگدال" دبير آکادمي نوبل مبني بر وضعيت بد امروز ادبيات آمريکا، از پوشش خبري اين واقعه سر باز زدند و سطحي به آن پرداختند.

درگذشت "محمود درويش" شاعر مبارز فلسطيني

درگذشت "محمود درويش" شاعر مبارز فلسطيني که از شهرت جهاني خوبي برخوردار بود در تمام رسانه هاي مهم ادبي جهان بازتاب گسترده اي داشت. درگذشت وي همچنين فلسطينيان را به سه روز عزاي عمومي کشاند و رئيس دولت خودگردان و ديگر دولتمردان اين کشور را به اداي احترام به وي واداشت. "محمود درويش" که براي انجام عمل قلب در بيمارستان "هوستون" تگزاس تحت مراقبت هاي پزشکي بود پس از عمل قلب دچار حمله قلبي شد و چشم از جهان فروبست. "درويش" در حالي جهان را ترک گفت که ساعتي پيش از عمل خود شعري به نام "مرگي که شکستش دادم"! را در بستر بيماري سروده بود. "محمود درويش" سالها عليه جنايات رژيم صهيونيستي در فلسطين شعر سرود و به همين خاطر مجبور به ترک وطن شد. "درويش" آن قدر در جهان از محبوبيت خوبي برخوردار بود که رسانه هاي آمريکايي نيز درباره اش نوشتند: "محمود درويش نمادي از مشکلات فلسطين اشغالي است و به همين خاطر موضوعاتي چون تبعيد و مبارزه جايگاه خاصي در اشعارش دارد. وي در سال 1988 به طور نمادين بيانيه آزادي فلسطين را سرود." "محمود عباس" رئيس دولت خودگردان فلسطين نيز درگذشت اين شاعر فلسطيني را اين  طور توصيف کرد: "مرگ وي جاي خالي اي در فرهنگ، سياست و زندگي ملي کشور فلسطين است. کلمات قادر به ابراز ناراحتي قلبي ما از درگذشت وي نيستند."

درگذشت "سولژنيتسين" نويسنده تبعيدي روسيه

"الکساندر سولژنيتسين" به "تولستوي زمان حال" ادبيات معاصر کشور روسيه لقب داشت و عمده شهرت خود را مديون دو کتاب "مجمع الجزاير گولاک" و "يک روز از زندگي ايوان دنيسويچ" بود. وي از مخالفان سرسخت رژيم کمونيستي شوروي سابق بود و به همين خاطر سال هاي زيادي از زندگي خود را نيز در تبعيد گذراند.با توجه به اين که "سولژنيتسين" همانند ميليون ها تن ديگر از هموطنانش، سال هاي بسياري از عمرش را در زندان هاي شوروي گذارند و همين مساله دستمايه نگارش بسياري از داستان هايش قرار گرفت. حضور چهره هاي سياسي کشور روسيه از جمله "ديميتري مددوف" رئيس جمهور اين کشور در مراسم تدفين "سولژنيتسين" درگذشت وي را از اهميت زيادي در رسانه هاي جهان برخوردار کرد. "سولژنيتسين" به خاطر سال ها سختي و همچنين نگارش رمان  هاي "مجمع الجزاير گولاگ" و "يکي از روزهاي زندگي ايوان دنيسوويچ" در سال 1970 جايزه ادبي نوبل گرفت. وي در سال 1974 از شوروي سابق اخراج شد تا آنکه "ميخائيل گورباچوف" آخرين رهبر کمونيست روسيه در سال 1990 بار ديگر او را شهروند روسيه کرد. پس از درگذشت "سولژنيتسين" تا به امروز مهم ترين خيابان روسيه به نام وي شده و به تازگي نيز سايتي درباره زندگي و آثار وي تاسيس شده است.

درگذشت "آرتور سي کلارک" خالق "اوديسه فضايي"

درگذشت "آرتور سي کلارک" استاد داستان هاي "علمي تخيلي" جهان که بيشتر براي رمان :2001" اوديسه فضايي" در ميان علاقه مندان کتاب و ادبيات شهرت داشت در آخرين روزهاي پاياني سال 1386 بازتاب زيادي در ايران نداشت اما از مهم ترين وقايع ادبي سال 2008 به حساب مي آيد. "کلارک" به علت ناتواني جسمي از دهه60   بر روي ويلچر بود و در نهايت نيز بر اثر عارضه تنفسي درگذشت. وي با وجودي که داستان نويسي را از جواني شروع کرده بود اما اولين بار در سال 1968 بود که با داستان کوتاه "نگهبان" به شهرت رسيد. ساخت فيلم :2001" اوديسه فضايي" ساخته "استنلي کوبريک" بر اساس رمان "کلارک" نيز وي را به يکي از اساتيد ژانر "علمي تخيلي" در دنيا تبديل کرد. "کلارک" پيش از اين رمان نيز در کتاب هاي ديگر به پيشرفت هاي تکنولوژيکي بشر اشاراتي کرده بود که در ابتدا مورد توجه کارشناسان قرار نگرفت اما بعدها توجه همگان را به خود جلب کرد. وي همچنين بخاطر رمان "اوديسه فضايي" به عضويت افتخاري سازمان هوافضاي آمريکا ناسا در آمد اما وي بيشتر از هر کاري نويسندگي را مي پسنديد. رمان "آخرين تئوري" نيز آخرين کتاب "کلارک" است که پس از مرگ وي راهي بازار کتاب آمريکا شد.

اهداي "بوکر ادبي" به "آراويند آديگا" نويسنده  هندي

جايزه سالانه "بوکر ادبي" به "آراويند آديگا" نويسنده سي و سه ساله  هندي رمان "ببر سفيد" تعلق گرفت. آديگا در حالي اين جايزه معتبر اروپايي را از آن خود کرد که تازه پا به عرصه نويسندگي گذاشته بود و "ببر سفيد" نخستين رمانش به حساب مي آمد. "آديگا" همچنين سومين نويسنده  تاريخ "بوکر" است که بخاطر نخستين رمانش اين جايزه معتبر را برده است. "آراويند آديگا23 " اکتبر سال1974 در "ماداراس" هند به دنيا آمده اما در کشور استراليا بزرگ شده و در دانشگاه کلمبيا و سپس در دانشگاه آکسفورد تحصيل کرده است. وي نويسندگي را با روزنامه نگاري براي چندين و چند نشريه از جمله "تايم" شروع کرد. رمان "ببر سفيد" داستان پسري به نام "بالرام هالواي" است که پدرش سال ها در کشور هند کالسکه کش بوده است. "بالرام" اما در زندگي خود تصميم گرفت تا شغل پدر را ادامه ندهد و پيشرفت کند و چا ي فروش قهاري شود اما در اين راه به دغل بازي و دروغ گويي مي افتد و منافع خانواده اش را فداي منافع شخصي خود مي کند.

اهداي "گنکور" به "عتيق رحيمي"  نويسنده افغاني

"عتيق رحيمي" نويسنده رمان "سنگ صبور" نخستين برنده افغاني معتبرترين جايزه ادبي کشور فرانسه "گنکور" است. "رحيمي" نويسنده چهل وشش ساله افغاني توانست با دريافت اين جايزه نامش را در کنار بزرگاني همچون "مارسل پروست"، "سيمون دو بووار"، "رومن گاري" و "مارگريت دوراس" در ليست برندگان تاريخ 105ساله  جايزه "گنکور" قرار دهد. به نوشته فارس; "عتيق رحيمي"، نويسنده و کارگردان متولد سال 1962 در شهر کابل پايتخت افغانستان است. "عتيق رحيمي" در نوجواني به دبيرستان فرانسوي زبانان شهر کابل رفته است. وي در سال 1973 و همزمان با کودتاي افغانستان و دستگيري پدر و عمويش به نويسندگي روي آورد و شروع به نوشتن کرد. پس از آزادي پدر رحيمي از زندان، خانواده وي به قصد مهاجرت به هند وطن خود را ترک گفتند اما "عتيق" تا پس از کودتا موفق نشد به آن ها بپيوندد. وي در اين زمان در معدني در افغانستان کار مي کرد و سپس بعدها در سال 2000 با الهام از اين دوره از زندگي خود نخستين رمان خود را به زبان فارسي به نام "خاک و خاکستر" منتشر کرد. "رحيمي" در سال 1984 و با ناآرام شدن فضاي سياسي کشورش به پاکستان رفت و سپس عازم فرانسه شد و پناهندگي سياسي گرفت و در دانشگاه سوربن پاريس مشغول به تحصيل شد. رحيمي در نهايت در اين دانشگاه از رشته علوم ارتباطات راديويي دکترا گرفت. "سنگ صبور" نخستين رمان "عتيق رحيمي" به زبان فرانسه است.

اهداي جايزه بخش ادبي "پرنس استرياس" اسپانيا به "مارگارت آتوود"

"مارگارت آتوود" نويسنده  کانادايي برنده  بخش ادبي جايزه  پنجاه هزار يورويي "پرنس استرياس" سال 2008 اسپانيا شد. "پرنس استرياس" نيز در پس از "نوبل"، "بوکر" و "گنکور" از معتبرترين جوايز ادبي دنياست. "آتوود" در حالي اين جايزه را از آن خود کرد که به گمان منتقدان ادبي دنيا "هاروکي موراکامي" ژاپني شانس بيشتري براي دريافت اين جايزه داشت. هيئت داوران اين جايزه "آتوود" را شايسته  تقدير براي "يک عمر تلاش بي نظير ادبي" دانستند و او را نويسنده اي معرفي کردند که سال ها در راستاني "دفاع از حقوق زنان" تلاش و با "بي عدالتي هاي اجتماعي" مبارزه کرده است. "مارگارت آتوود" پيش از اين جوايز "بوکر" سال 2000 و جايزه  ادبي "آرتور سي.کلارک" را از آن خود کرده بود و جداي نويسندگي و روزنامه  نگاري سال ها فعاليت ها فمينيستي داشته است. "آتوود" در "اتاوا"ي کانادا بدنيا آمده و ساليان کودکي را در کبک گذرانده است. وي از شش سالگي به نويسندگي علاقه نشان داد و در نهايت نيز در دانشگاه "تورنتو" هنر خواند. از "مارگارت آتوود" تا به حال رمان هاي چون "قصه کلفت" و "اوريکس و کريک" ترجمه  "سهيل سمي"، "عروس فريبکار" و "آدمکش کور" ترجمه شهين آسايش و "گريس ديگر" ترجمه  "جلال بايرام" به فارسي منتشر شده  اند. "مارگارت آتوود" پيش از اين جوايز "بوکر" سال 2000 و جايزه ادبي "آرتور سي.کلارک" را از آن خود کرده بود و جداي نويسندگي و روزنامه  نگاري سال ها فعاليت ها فمينيستي داشته است.

درگذشت "هارولد پينتر" نمايشنامه نويس انگليسي برنده نوبل ادبيات

"هارولد پينتر" نمايشنامه نويس و شاعر انگليسي برنده نوبل ادبيات در حالي در آخرين روزهاي سال 2008 چشم از جهان فرو بست که ميليون ها نفر از شيفتگانش در سراسر جهان کريسمس را جشن گرفتند. "هارولد پينتر" که سال ها از سرطان رنج مي برد، در هفتادوهشت سالگي به آرامش رسيد. "هارولد پينتر" هر چند به جز نمايشنامه نويسي در حوزه هاي ديگر هنري از جمله شاعري، فيلم نامه نويسي، بازيگري و کارگرداني و حتي سياست شهرت داشت اما بيشتر از هر چيزي از تاثيرگذارترين چهره هاي تئاتر امروز دنيا به حساب مي آمد. "پينتر10 " اکتبر سال 1930 در خانواده اي يهودي در شهر لندن به دنيا آمد. از جواني به بازيگري علاقه نشان داد و در سال 1951 بود که نخستين نمايشش را به نام "اتاق" منتشر کرد. "هارولد پينتر" از همان جواني کتاب خواني حرفه اي بود و در جواني تمامي آثار "داستايفسکي"، "جورج اليوت"، "ويرجينيا وولف" و "ارنست همينگوي" را مطالعه کرد. وي سپس به عضويت حلقه  دوستان تاثيرگذار و بانفوذي درآمد که بعدها در شکل گيري جريانات ادبي و هنري انگلستان نقش به سزايي ايفا کردند.

انتشار مجموعه "داستان هاي بيدل شاعر" نوشته  "جي کي رولينگ"

"جي کي رولينگ" خالق مجموعه رمان هاي "هري پاتر" با انتشار مجموعه "داستان هاي بيدل شاعر" به بچه هاي بي سرپرست جهان هديه کريسمس داد. اين نويسنده خوش اقبال انگليسي تمام عوايد حاصل از فروش اين کتاب خود را که پرفروش ترين کتاب سال 2008 نيز به حساب مي آيد به امور خيريه اختصاص داد. "داستان هاي بيدل شاعر" با فروش دو نسخه در هر دقيقه رکورد تازه اي در تاريخ ادبيات جهان ثبت کرد. داستان هاي بيدل شاعر" نخستين کتابي است که "جي کي  رولينگ" پس از خداحافظي با "هري پاتر" در هفتمين جلد آن، منتشر مي کند. منتقدان ادبي دنيا فروش خوبي را براي اين کتاب پيش بيني مي کنند و آن را بعنوان پرفروش ترين کتاب کريسمس در جهان مي دانند. "داستان هاي بيدل شاعر" پيش از اين در هفتمين جلد "هري پاتر" به آن اشاره شده بود و مجموعه اي از پنج داستان افسانه اي است. "داستان هاي بيدل شاعر" در نخستين چاپ خود هفت و نيم ميليون نسخه منتشر شده و به ده زبان از جمله فرانسوي، آلماني، چيني و ژاپني ترجمه شده است. مجموعه هاي "هري پاتر" بيش از 400 ميليون نسخه در سراسر جهان فروش کرد و پس از کتاب انجيل به عنوان پرفروش ترين کتاب تاريخ جهان شناخته شد. "جي کي  رولينگ" نيز با ثروت 560 ميليون پوندي که از فروش "هري پاتر" بدست آورده از "اليزابت دوم" ملکه انگلستان نيز ثروتمندتر است و جزو 10 ثروتمند برتر جهان جاي دارد.